Het hoofd van de technische dienst van de Rijksuniversiteit Groningen heeft jarenlang de universiteit opgelicht. Hij onderhield daarvoor een netwerk aan klusbedrijven en medewerkers die hij met klussen en gunsten tevreden wist te houden.

Dat schrijven de Universiteitskrant en Dagblad van het Noorden. Spil in het netwerk is Hans G., het hoofd van de afdeling technisch beheer van de universiteit. Hij weet allerlei bedrijfjes aan zich te binden die neprekeningen bij de universiteit indienen.

Zo laat G. op kosten van de universiteit zijn huis opknappen. Bovendien doet hij regelmatig boodschappen met de betaalpas van een van de klusbedrijven. Ook dat brengt hij indirect in rekening bij de universiteit: hij maakt een nieuwe, geloofwaardige factuur met daarop materieel dat nooit is gebruikt, die de kosten van de boodschappen netjes dekken. De Rijksuniversiteit Groningen (RUG) betaalt.

Rode loper

De klusbedrijven werken graag mee met G.: hij zorgt namelijk voor nieuwe opdrachten. Bijvoorbeeld om het gebouw van het Koninklijk Instituut van Nederlandse universiteiten in Rome op te knappen.

Eén van de klusbedrijven verhuurt op een gegeven moment zelfs spullen die eigenlijk van de universiteit zijn. Ook de universiteit betaalt zelf voor die spullen. Bijvoorbeeld voor de rode loper waar koning Willem-Alexander en koningin Maxima over liepen bij het 400-jarig bestaan van de RUG in 2014. Die loper kwam gewoon uit de opslagruimte van de universiteit, maar de RUG betaalde er wel huur voor.

G. kan jarenlang zijn gang gaan. Zijn collega's houdt hij tevreden door ze regelmatig een gunst te verlenen: hij zorgt dat hun dakgoot gerepareerd wordt, of dat ze een luxe badkamer krijgen, op kosten van de RUG. Ook geeft hij iemand een vaste functie als onderhoudsmonteur.

Bij de universiteit heeft verder niemand iets door. De klusbedrijven dienen weliswaar gepeperde rekeningen in, maar die vallen nauwelijks op tussen andere miljoenenprojecten. Controle is er nauwelijks. En omdat G. niet in dure auto's reed en in versleten kleding rondliep, valt het niet op dat hij tonnen over de rug van de universiteit binnenharkt.

Boodschappen op kosten van RUG

G. ging zelfs zo ver, dat zijn zoon Michiel en Poolse schoondochter Kasia op de loonlijst komen te staan van het klusbedrijf van Jan J., die G. regelmatig inhuurt. Michiel en Kasia krijgen goed betaald, maar hoeven daarvoor niets te doen.

Ze krijgen af en toe wel een klus - Michiel zou bijvoorbeeld gebouwen moeten inspecteren - maar in werkelijkheid komt daar nauwelijks iets van terecht. De rekeningen worden betaald door de RUG. De twee krijgen bij elkaar jaarlijks 90.000 op hun rekening bijgeschreven.

Uiteindelijk komt de fraude aan het licht door Jan J. Hij heeft een flinke belastingschuld, en ook andere facturen stapelen zich op. G. is ook boos om J., omdat die het nog wel eens wil nalaten om declaraties in te dienen. Daardoor staat het loon van G.'s zoon en schoondochter onder druk.

Als J. failliet gaat, komt de curator er bij gesprekken met werknemers achter dat J. nog weleens een gunst wil verlenen aan G. in ruil voor opdrachten van de universiteit. Dan wordt de FIOD ingeschakeld, wat uiteindelijk leidt tot de arrestatie van G. en verschillende andere medewerkers van de RUG.

Gesjoemel sinds jaren 70

Dat was in januari 2016. Inmiddels zijn vier werknemers op non-actief gesteld. De ondernemers die bij de fraude betrokken waren, hoeven niet meer op klussen te rekenen bij de universiteit. Dat leidt tot heel wat gemor bij de RUG: de nieuwe bedrijven kennen de gebouwen niet, het werk is omslachtiger geworden.

De universiteit huurde bovendien bedrijfsrechercheur Hoffmann in, die de organisatie doorlicht. Waarschijnlijk stuiten zij op nog meer fraudezaken: medewerkers van de RUG vertellen dat er al sinds de jaren 70 flink werd gesjoemeld. Het werd wel erger toen Hans G. hoofd van de technische afdeling werd.

Hoffmann komt waarschijnlijk over enkele weken met een rapport.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl